Wypalenie zawodowe – dlaczego nic mi się nie chce

Człowiek przed komputerem trzymający się za głowę

Kiedy droga do pracy i samo przebywanie dzień za dniem w tym samym otoczeniu sprawia coraz większą trudność. W domu nic nie sprawia nam radości, a wręcz irytuje. Najpierw pojawia się uczucie monotonni, potem przychodzi zobojętnienie, a na koniec niechęć. Warto trzymać rękę na pulsie i reagować zanim do tego dojdzie.

Pracoholizm śmiertelną pułapką

O tym, czym grozi przepracowanie możemy się przekonać zaglądając do Japoni. Statystyki odnośnie karoshi mówią same za siebie. Corocznie około 10 tysięcy osób umiera w tym kraju z przepracowania. Jednak to nie jest jedynie zagrożenie i nawet jeśli spędzamy w pracy przepisowe 8 godzin dziennie to nas też może dopaść niekorzystny syndrom np. wypalenia zawodowego. Może to doprowadzić nawet do samobójstwa.

Idea work-life balance

Przeciwieństwem powyższego odchylenia jest koncepcja powstała w latach 70` i 80` polegająca na znalezieniu równowagi miedzy życiem prywatnym, a zawodowym. Dotyczy to takich aspektów jak:

  • zarządzania czasem;
  • docenienia w pracy;
  • zadowolenie z pracy;
  • dbanie o rodzinę;
  • dobre samopoczucie;
  • dopasowanie swoich czynności do potrzeb.

Wypalenie zawodowe

ślimak na tle zachodzącego słońca
pixabay.com

Przechodząc już do definicji samego zagadnienia warto zaznaczyć jak ono postało. Najpierw został dostrzeżony pewien problem, który widać było w różnych grupach zawodowych związanych z pracą z ludźmi. Czyli wszędzie tam gdzie sytuacje w pracy wywoływały często silne emocje, stres. To zjawisko pojawia się i tworzy stopniowo w człowieku narastając do coraz wyższego poziomu. Objawy wypalenia to przede wszystkim:

  • objawy fizyczne jak bóle somatyczne, zmęczenie, wyczerpanie;
  • emocjonalne i behawioralne czyli myślenie o pracy na wakacjach;
  • rodzinne i społeczne zmniejszone zaangażowanie w życie rodzinne;
  • praca przynosi coraz mniej satysfakcji i popada człowiek w rutynę.

Jakie zawody są narażone na wypalenie?

Tak się niefortunnie składa, że najważniejsze w aspekcie funkcjonowania dzisiejszego społeczeństwa zawody są najbardziej narażone na występowanie tego schorzenia. Należą do nich:

  • nauczyciele;
  • lekarze;
  • pielęgniarki;
  • kierowcy etatowi;
  • osoby stykające się w pracy z dużą grupą ludzi.

Koncepcje powstawania wypalenia zawodowego

Szukając przyczyny takiego stanu rzeczy należy się przyglądnąć nie jednemu czynnikowi, ale kilku. Biorąc dopiero pod uwagę wiele składowych można mówić o podatności, na którą składają się:

  • indywidualne cechy osobowości;
  • zaistniałe konflikty;
  • wyczerpanie emocjonalne;
  • struktura i jakość miejsca pracy;
  • zawód wymagający dużego osobistego zaangażowania, w tym emocjonalnego.

O skutkach ekstremalnych nadmiaru obowiązków i wypalenia zawodowego pisaliśmy na początku. Teraz warto się przyjrzeć temu jak poradzić sobie z tym osobiście jak i pomóc podległym pracownikom.

Jak przeciwdziałać wypaleniu zawodowemu

Zielony tunel z roślin
pixabay.com

Pierwszym i najważniejszym można tak powiedzieć krokiem jest ustalenie, co nam dolega. Dopiero wtedy można podjąć działania. Znając zasadę, że lepiej zapobiegać niż leczyć ustalmy pewne rzeczy w naszym życiu:

  • aktywność fizyczna – znajdźmy na nią czas w tygodniu;
  • nastawienie – uśmiech zmienia dużo;
  • higiena pracy – przerwy dla odpoczynku, zebrania myśli i na jedzenie;
  • sen – jego niedomiar jest bardzo uciążliwy;
  • czas dla rodziny – kontakt ze swoją rodziną znajomymi daje nam poczucie bezpieczeństwa umacnia naszą pewność siebie, działa na nas stabilizująco;
  • spełnienie zawodowe – zmiana podejścia do swojej pracy, docenię od strony pracodawcy;
  • nauka asertywności – jeśli inni swoje obowiązki zrzucają należy to zachowanie skorygować;
  • pasja – to ważny czynnik, który chroni nas przed popadaniem w obojętność, sprawia nam za każdym razem radość;
  • urlop – warto się do niego przygotować aby dobrze wypocząć.

Ciężko walczyć z wypaleniem jeśli nie wiemy, że to to. Do tego w początkowych fazach nasz organizm sygnalizuje dyskomfort. Uciszamy te sygnały przekładając obowiązki nad swoje potrzeby. Warto nad tym popracować i uświadomić sobie w jakim stopniu jest to lenistwo, a w jakim zniechęcenie. Przekładając obowiązki nad potrzeby nie tylko sobie sprawiamy kłopot, ale też i innym.

Źródła:

  • Organizacyjne czynniki wypalenia zawodowego, T. Chirkowska-Smolak, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, zeszyt 4 – 2009
  • Profilaktyka syndromu wypalenia zawodowego w kształceniu przyszłych nauczycieli, S Koczoń-Zurek

Samobójstwo wśród dentystów. Wpływ stresu, wypalenia zawodowego, zaburzeń lękowych i depresji na wskaźnik samobójstw wśród lekarzy dentystów. Cz. 1, M. Bladowski i in., As Stomatologii nr1/2009

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.